Historie Blog


Fietsen in het Gooi:

•   Disclaimer / Bronnen

Na de aanleg van de spoorlijn van Amsterdam naar Hilversum aan het einde van de 19e eeuw maakten veelal gefortuneerde Amsterdammers gebruik van deze lijn om de weekeinden in het Gooi door te brengen. Een geliefde bezigheid van deze Amsterdammers was het maken van fietstochten op de vele mooie fietspaden die in de Gooise bossen te vinden zijn. Zeker na de oprichting van de rijwielpadenvereniging Gooi & Eemland in 1914 en er veel nieuwe fietspaden aangelegd werden ontstond er veel fietstoerisme. Er zijn in die jaren ook wel zo’n 15 theehuizen gebouwd in en rond Hilversum. Zo ook Theehuis Groot Kievitsdal, Theehuis in de Dennen en het Theehuis Klein Kievitsdal. Deze drie theehuizen lagen op nog geen 500 meter van elkaar aan de Soestdijkerstraatweg op de grens van Baarn en Hilversum. Het waren in het Gooi bekende uitspanningen en waren zeer geliefd om er tijdens een fietstochtje een stop te maken en er een kopje thee of andere versnapering te gebruiken.


Theehuis Groot Kievitsdal:

Het theehuis Groot Kievitsdal is gebouwd in de zomer van 1923. Het ontwerp van Groot Kievitsdal is van het architecten duo, de heren Slot en van Wamelen. Het was eigendom van de heer Edmond Herman Deodatus Insinger. Groot Kievitsdal is gebouwd door de aannemersfirma Kroon en v. Hell uit Nijkerk. Deze aannemersfirma was gespecialiseerd in het bouwen van boerderijen en de bijzondere balken constructie die nodig was voor het ronde dak van Groot Kievitsdal was echt een klus gemaakt voor timmerman/aannemer Evert Kroon. Het rieten dak is gemaakt door het rietdekkersbedrijf van Dirk vd Pol uit Eemnes. Henk vd Pol die bij zijn vader als rietdekker in dienst was wist te vertellen dat er tijdens de bouw van Groot Kievitsdal in de zomer van 1923 een hittegolf was "Het riet straalde zo'n hitte af, dat het eenvoudig niet te houden was op het dak". De eerste steen is op 12 juni 1923 gelegd door de toen zes jarige zoon van de eigenaar, Odo Insinger. Deze eerste steen is na de nieuwbouw in het jaar 1999 teruggeplaatst en is nu te vinden rechts naast de hoofdingang. Veel Hilversummers dachten en denken dat het restaurant in Hilversum ligt maar dat is niet zo, het ligt in Baarn tegen de grens met Hilversum aan.

De Opening:

De opening van Hotel Groot Kievitsdal was op 15 augustus 1923. Het hotel had grote overdekte terrassen en vaak speelde er een strijkorkestje om de gasten te vermaken. Hotel Groot Kievitsdal had acht hotelkamers en ook twee bediendenkamers. De hotelkamers werden vaak bewoond door Amsterdammers die in het Gooi de weekeinden doorbrachten. Het hotel werd verwarmd door drie grote openhaarden waar de zitjes gezellig omheen stonden. Het warme water dat de gasten nodig hadden kwam uit het kolen gestookte gasfornuis in de keuken waar warm waterbuizen doorheen liepen. Het hotel werd 's avonds verlicht met olielampjes en elektrische lampen die door een benzinemotor met dynamo van stroom voorzien werden. Pas in 1938 werd er vanaf Hilversum een elektriciteitskabel gelegd en werd het hotel op het lichtnet aangesloten.

Verschillende pachters:

Hotel Groot Kievitsdal is net als diverse boerderijen in de omgeving van Lage Vuursche en Soest gebouwd in opdracht van Edmond Insinger om te verpachten en zo geld op te brengen om het Landgoed Pijnenburg, dat al jaren in bezit was van de familie Insinger, te onderhouden. Het hotel heeft door de jaren heen 9 verschillende pachters gehad. Sommige bleven maar een paar jaar, anderen bleven voor langere tijd. De eerste die in 1923 Groot Kievitsdal van de heer Insinger kon pachten was Theodorus Hendrikus Alphonsus Lemarchand uit Soest. Ook werd hij pachter van de Uitspanning Kievitsdal dat slechts een paar honderd meter verderop aan de zelfde weg gelegen was en ook van Edmond Insinger was. De heer Lemarchand was een bekende van Edmond Insinger, hij was al jaren de exploitant van het gerenommeerde Hotel Bellevue in Soestdijk. Hij zou tot 1926 de pachter van Groot- en Klein Kievitsdal blijven. Vanaf die tijd werd de naam van de Uitspanning Kievitsdal in de volksmond langzaam veranderd in Klein Kievitsdal.

De tweede pachter van Groot Kievitsdal was de uit Friesland afkomstige heer Siebold Zwaagman. De heer Zwaagman had als kelner gewerkt bij diverse hotels en restaurants in Leeuwarden. In 1926 neemt hij de pacht over van dhr. Lemarchand en gaat samen met zijn vrouw en twee dochters in Groot Kievitsdal wonen. Hij neemt ook de exploitatie van Klein Kievitsdal op zich. Met een gezin met twee kleine kinderen van 2 en 5 jaar oud wonen in het wel erg drukke Hotel Groot Kievitsdal viel toch een beetje tegen en in 1929 verlaat hij Kievitsdal al weer. Siebold Zwaagman laat nog wel een leuk schilderij van Groot Kievitsdal schilderen waarvan op de Historie Groot Kievitsdal pagina van deze website een afbeelding te vinden is. Hij vertrekt met zijn gezin naar Medemblik als pachter van Hotel "Het wapen van Medemblik" en later verhuist hij naar Bloemendaal en neemt de pacht over van Hotel Rusthoek aldaar.

Na Siebold Zwaagman werd de pacht van Groot- Kievitsdal in 1929 overgenomen door de uit Den Haag afkomstige heer Laurens Gerardus Handelaar. Voor de uitspanning Klein Kievitsdal wordt een andere pachter gezocht. De laatste twee pachters hebben het niet zo lang uitgehouden omdat de pacht van Groot en Klein Kievitsdal te veel werk was voor één exploitant. Laurens Handelaar gaat met zijn gezin wonen in het Hotel Groot Kievitsdal op Hooge Vuursche 25 wat het adres in die tijd nog was. De familie Handelaar had drie kinderen twee dochters en een zoon. De zoon zou later bij zijn vader in het horecabedrijf zou gaan werken. Het gezin Handelaar vertrekt in 1936 als er op het landgoed Heidepark aan de Soestdijkerstraatweg in Hilversum een hotelbedrijf gevestigd word. De heer Handelaar zal er als beheerder optreden.

Van 1936 tot maart 1944 wordt Groot Kievitsdal gepacht door Martinus Anthonius Marie van Ravesteijn. De heer van Ravesteijn had veel ervaring in het pachten van een horeca bedrijf. Hij heeft verschillende cafés en koffiehuizen in Leiden en Den Haag onder zijn beheer gehad. Ook heeft hij enige tijd zijn geluk beproefd bij een hotel in Milaan. Nu pacht hij Groot Kievitsdal en gaat er samen met zijn vrouw ook wonen. In 1942 schrijft hij een brief aan de "foute" burgemeester van Baarn om te vragen om een bewijs dat zijn fiets niet door de Duitse bezetter afgenomen mag worden. Hij zelf is 60 en zijn vrouw 65 jaar oud en moet regelmatig in Baarn zijn om inkopen enz. te doen. De afstand tussen Groot Kievitsdal en Baarn is zeker een uur lopen en het is gezien hun leeftijd ondoenlijk die afstand voortdurend heen en weer te lopen. In november 1943 verhuist hij van Groot Kievitsdal naar de Spoorstraat in Baarn en in maart 1944 stopt hij met de pacht van Groot Kievitsdal. Hij vertrekt met zijn vrouw naar Den Haag om er het pension "Hollandais" te beginnen.

Daarna wordt Groot Kievitsdal van 1944 tot 1946 gepacht door Willem Karel Groenhart. Willem Groenhart kwam uit Amsterdam en had al verschillende beroepen gehad. Zo heeft hij gewerkt als "Pantryman" op een schip naar New York, is hij banketbakker geweest en voor hij Groot Kievitsdal zou pachten was hij eigenaar van een ijssalon aan de Bos en Lommerweg in Amsterdam. De pacht van Groot Kievitsdal werd niet echt een succes en hij zou het maar twee jaar volhouden. Hij ging terug naar Amsterdam en ging daar aan het werk als kelner. Later zou hij naar Canada verhuizen om daar zijn geluk te beproeven.

Van 1946 tot 1948 is William Cornelius Olthoff de pachter van Hotel Groot Kievitsdal. Het waren de jaren na de oorlog en het was niet zo'n goede tijd voor de hotel restaurant business bovendien was Groot Kievitsdal eigenlijk aan een grondige renovatie toe. Hij houd het dan ook na twee jaar voor gezien en vertrekt samen met zijn vrouw en kinderen Pieter en Alida naar Winterswijk om er de exploitatie van café "Het Kronenhuis" over te nemen.

In 1948 wordt de Pacht van Groot Kievitsdal overgenomen Gijsbertus Cornelus Paijmans en Hendrik Jan Willem van der Kloet die de exploitatie als compagnons gaan doen. De heer Paijmans woonde in Voorburg. Hij had in Voorburg ook een zaak, het zeer bekende Taverne Restaurant Canterbury. Hij was bij die zaak ook werkzaam. De heer van der Kloet woonde in Soest en zou de dagelijkse leiding van Groot Kievitsdal op zich nemen. Eerst word het restaurant grondig gerenoveerd. Ook word het overdekte terras aan de voorzijde met een raampartij afgesloten zodat de binnenruimte ontstaat die later als àla carte restaurant gebruikt zal worden. De grote openhaard wordt vernieuwd en er wordt een rotisserie in gezet zodat de koks er gerechten voor de gasten kunnen grillen. De specialiteit van het huis wordt "kip van't spit". Ook de hotelkamers die al sinds de oorlog niet meer in gebruik zijn worden opgeknapt zodat ze weer aan gasten verhuurd kunnen worden. Groot Kievitsdal bestaat dat jaar 25 jaar en de opening onder de nieuwe eigenaars wordt dan ook groots gevierd. In 1951 besluit de heer Paijmans zich terug te trekken uit Groot Kievitsdal en zich weer volledig te richten op zijn Taverne Restaurant Canterbury in Voorburg.

Groot Kievitsdal wordt als eenmanszaak door dhr. van der Kloet voortgezet. In 1953 besluit hij aan de achterzijde van het hotel een grote feestzaal te laten bouwen. Ook worden er achter aan die feestzaal twee extra hotelkamers gebouwd. Die nieuwe zaal is vanaf het begin een groot succes en is Groot Kievitsdal bekend voor het geven van feesten en partijen. Bijna dagelijks worden er grote gezelschappen met bussen bij Groot Kievitsdal afgeleverd. De Lage Vuursche en Soestdijk waar het koninklijk paar en de prinsesjes wonen zijn een ware toeristische attractie waar allerlei verenigingen en schoolreisjes op af komen. Vaak wordt op Groot Kievitsdal de lunch of het diner gebruikt. Ook de pas opgerichte radio en televisie omroepen die hun hoofdkantoor in Hilversum hadden, waren vaak te gast voor een feest of zakelijke bijeenkomst. Dit succes duurde tot het midden van de zestiger jaren toen het wat minder goed ging met Groot Kievitsdal. Er kwamen te weinig gasten en er werd te weinig geld verdiend. Dhr. van der Kloet wilde het nieuw leven in blazen door in de feestzaal een casino te beginnen. Helaas lukte het hem niet de vereiste vergunning te verkrijgen en de roulettetafels waren dan ook weer snel verdwenen. Tot 1976 houdt dhr. van der Kloet het nog vol, dat stopt hij er mee. Hij heeft Groot Kievitsdal dan meer dan 28 jaar onder zijn beheer gehad en gaat met pensioen.

De volgende pachter is de uit Bilthoven afkomstige Frank Boers. De heer Boers, oprichter van het eens zo bekende reisbureau voor jongeren "Roy" was nu makelaar in Spaanse villa's geworden. Ook was hij eigenaar van theehuis de Oude Tol in Bilthoven. Hij had grootse plannen met Groot Kievitsdal, maar eigenlijk had hij al vanaf het begin de wind tegen en was de aftakeling van dit eens zo gerenommeerde horeca- bedrijf niet meer te stuiten. Met de komst van de nieuwe exploitant, Frank Boers , was de huur drastisch omhoog gegaan. En wel in die mate dat er voor hem geen boterham meer te verdienen was. Na twee jaar gingen de zaken zo slecht dat het hotel gedeelte gesloten moest worden. Ook het Restaurant gedeelte ging dicht omdat de inkomsten niet opwogen tegen de uitgaven. Er ontstonden moeilijkheden met de eigenaar, Odo Insinger die na het overlijden van zijn vader Edmond Insinger in 1951 eigenaar van Groot Kievitsdal geworden was, en met de heer v.d. Kloet , aan wie de inventaris nog toebehoorde. Er werd zelfs geprocedeerd tot de dhr. Insinger Groot Kievitsdal dan maar te koop aanbood. De heer F. Boers werd de eigenaar en trof een regeling met de heer v.d. Kloet over de inventaris. Nog maar nauwelijks een maand eigenaar besloot de heer Boers de zaak ook voor passanten te sluiten en Groot Kievitsdal via een Makelaar te koop aan te bieden. Frank Boers was de laatste pachter van Groot Kievitsdal, vanaf nu is de exploitatie van Groot Kievitsdal in handen van de eigenaar en lijkt er een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van dit zo bekende hotel aan te breken.

Een nieuwe eigenaar, een nieuw begin:

Het restaurant ging pas weer goed draaien toen Johannes Bernardus Gelevert Groot Kievitsdal in 1978 kocht en er goed de bezem door haalde. De heer Gelevert, een ondernemer uit Noordwijk, was al jaren opzoek naar een geschikt horeca bedrijf om er samen met zijn vrouw en drie zonen een nieuwe toekomst op te bouwen. In Groot Kievitsdal had hij dat eindelijk gevonden. Eerst moest het sterk verouderde gebouw helemaal gerenoveerd worden. De hotelkamers verdwenen, de zaal werd afgebroken en er werd een vleugel aangebouwd waar een nieuwe zaal en 12 bowlingbanen in gelegen waren. Ook kwam er een nieuwe keuken en werd er een barbecue hoek gebouwd. Het zou bijna twee jaar duren vanaf de aankoop maar het resultaat was er wel naar. Eigenlijk werd het hele gebouw vernieuwd, alleen de buitenkant en het zo mooie rieten dak was het zelfde gebleven. Van binnen was het een compleet nieuw horeca bedrijf geworden. De Jachtzaal, de bar in de bistro, de bowling banen, het à la carte restaurant, alles zag er top uit. Waar eens de hotelkamers zaten was een woning met kantoorruimte gecreëerd waar dhr. Gelevert met vrouw en zijn drie zonen ging wonen. Met zijn vijven zouden ze het Restaurant Groot Kievitsdal gaan runnen.

De opening van het geheel vernieuwde restaurant werd op 20 augustus 1990 groots gevierd. Onder toeziend oog van meer dan 200 gasten werd officiële opening gedaan door de burgemeester van Baarn dhr. Miedema. Met de worp van de eerste bowlingbal was het nieuwe Groot Kievitsdal geopend. Vanaf die tijd was de oude glorie van Groot Kievitsdal weer helemaal terug, en het is ook nooit meer weggeweest. In februari 1998 is het restaurant door baldadigheid van een paar gasten afgebrand, dit was een groot verlies voor iedereen die Groot Kievitsdal van dichtbij kende. Gelukkig is het vertrouwde restaurant weer opgebouwd en waar mogelijk nog verbeterd. Helaas heeft de heer Gelevert niet lang kunnen genieten van zijn Groot Kievitsdal, twee jaar na de opening is hij gestorven. Hij is opgevolgd door zijn vrouw en later zijn zoon als directeur-eigenaar. Groot Kievitsdal is met de komst van de familie Gelevert een echt familiebedrijf geworden, waar nu al weer de derde generatie van de familie Gelevert aan het roer staat.

Groot Kievitsdal is 1923 gebouwd en bestaat nu al bijna 100 jaar. Honderd jaar van familie uitjes, bowling avonden, zakelijke diners, samen rond de barbecue, bruiloftsfeesten, midgetgolf op schoolreisje, paas brunches, lunches op het terras, diners met oma en opa in het à la carte restaurant enz. enz. Al honderd jaar, dat is zeker iets om trots op te zijn. Ik zou zeggen, doe er nog maar honderd jaar Groot Kievitsdal bij.

Omhoog.


Theehuis Klein Kievitsdal:

Theehuis Klein kievitsdal en het terrein waar het op lag behoorde bij het Landgoed Pijnenburg en was eigendom van de heer Edmond Herman Deodatus Insinger. Het theehuis Klein Kievitsdal is geopend in 1913, maar voordat het een theehuis was werd er al drank verkocht. De landbouwer Hendrik van der Vliet die al vanaf 1896 het huis bewoonde dat later Theehuis Klein Kievitsdal zou worden verhuurde wel eens een kamer. Hij heeft in 1905 een drankvergunning aangevraagd zodat hij aan zijn gasten een borrel kon verkopen. In 1911 overlijd Hendrik vd Vliet. Het huis wordt nog een tijdje door de weduwe van Hendrik bewoond maar in 1913 is er een nieuwe pachter.
De volgende pachter van het huis op Kievitsdal is Gerardus Johannes Hendrikus Wilke. Hij is eigenaar van de door hemzelf gebouwde uitspanning "De Rading" aan de Utrechtseweg in Hilversum. Gerardus Wilke was een timmerman/aannemer die in zijn latere leven uitspanning "De Rading" had gebouwd en daar de kost mee verdiende. Hij wist dat er al een drankvergunning was en heeft van het huis op Kievitsdal een echt theehuis gemaakt en er ook een grote speeltuin bij laten aanleggen zoals hij ook al bij zijn uitspanning De Rading had. In augustus 1913 opent hij het theehuis en noemt het "Uitspanning het Kievitsdal". In de weekeinden werd de Uitspanning het Kievitsdal door de al volwassen kinderen van Gerardus Wilke met hun echtgenoten gerund. De afstand van uitspanning De Rading naar Kievitsdal werd over de hei afgelegd met een muilezelkar waarvoor een wel zeer onwillige ezel was gespannen. In 1922 stopt Gerardus Wilke met de pacht van Uitspanning het Kievitsdal, ook zijn Hotel de Rading in Hilversum wordt verkocht. Gerardus Wilke woont een paar jaar in Maartensdijk en in 1926 wordt hij eigenaar van het Hotel Kievitsdel in Renkum, vlak bij Wageningen

Uitspanning het Kievitsdal was een theehuis/café met een grote speeltuin erbij en was zeer bekend in Hilversum en omgeving. In de speeltuin hadden ze niet alleen de gebruikelijke toestellen zoals een draaimolen, schommels, wippen en rekstokken, ze hadden ook een zweefbaan, een zogenaamde Montagne Russe. Op dit toestel kon je, zittend in een karretje dat aan een kabel hing, van een helling af zweven. Je moest wel eerst zelf het karretje tegen de helling omhoog duwen, waarna je in het karretje plaats nam en dan sierlijk naar beneden zweefde om met vooruit gestoken benen in een zandhoop te belanden. Er waren twee van die karretjes naast elkaar, dus je kon een wedstrijdje doen wie het eerst beneden was.

Nadat er vlakbij de Uitspanning kievitsdal in 1923 nog een theehuis gebouwd is, Theehuis Groot Kievitsdal, werd de naam Uitspanning het Kievitsdal veranderd in Theehuis Klein Kievitsdal. Vanaf toen was er dus een Theehuis Klein Kievitsdal en een Theehuis Groot Kievitsdal. De pacht van Theehuis Klein Kievitsdal zal worden overgenomen door Theodorus Lemarchand die ook het nieuw gebouwde Theehuis Groot Kievitsdal zou gaan pachten.

Hoewel de naam Klein Kievitsdal het niet zou doen vermoeden werden er ook gezelschappen van meer dan 200 personen ontvangen. Na de oprichting van de Hilversumse wielerclub "De Adelaar" in 1927 werd Klein Kievitsdal als ook uitvalsbasis gebruikt tijdens wedstrijden en oefenavonden. De terreinen achter het theehuis, waar nu de Hilversumse Golfclub gelegen is, werden in de twintiger en dertiger jaren vaak gebruikt voor Paardensport wedstrijden zoals springconcoursen, vossenjacht en de military. Meestal was Klein Kievitsdal dan het startpunt van dat hippische evenement. Het theehuis is, na het overlijden van de eigenaar de heer Edmond Insinger, in 1953 verbouwd tot woning en verkocht. Het staat nog steeds aan de Soestdijkerstraatweg, naast de oprijlaan van de Hilversumse golfclub. Het huisnummer is 170.

Omhoog.


Theehuis in de Dennen:

Theehuis In de Dennen is gebouwd in de zomer van 1923 gelijktijdig met Groot Kievitsdal. Het is gebouwd in opdracht van de heer Wilhelmus Huis in 't Veld. Hij had al een theehuis, aan het Laperspark in Hilversum en was ook eigenaar van de Hilversumse melkinrichting aan de Heerenstraat. Het theehuis lag schuin tegenover restaurant Groot Kievitsdal, net op de grond van Hilversum. Het adres was Soestdijkerstraatweg 173.
Eigenlijk wilde de heer Huis in 't Veld een theehuis bouwen aan de Bussumergrintweg op de hoek met de Spanderslaan in Hilversum. Alle plannen, tekeningen enz. waren al gemaakt. Helaas was gemeente het niet eens met deze plannen , zij hadden een veel groter theehuis voor ogen, dat plan van Huis in 't Veld leek helemaal nergens op, aldus de gemeenteambtenaar. Maar om Huis in 't Veld tevreden te houden hadden ze nog wel een ander stukje grond voor hem beschikbaar, aan de Soestdijkerstraatweg. En zo is het gekomen dat in de zomer van 1923 aan de Soestdijkerstraatweg, schuin tegenover elkaar twee theehuizen gebouwd werden. Ik denk dat de eigenaar van Groot Kievitsdal die zijn plannen al veel eerder gemaakt had er niet blij mee geweest is en er zullen zeker een paar hartige woorden over gesproken zijn. Op de plek aan de Bussemergrindweg waar de heer Huis in 't Veld zijn zinnen op gezet had is in 1930 het Theehuis Rusthoek gebouwd.

Theehuis In de Dennen had twee kamers die als pension verhuurd werden. Ook was er een salon met gezellige zitjes een piano waar de gasten gebruik van konden maken. In het theehuis was een openhaard met een schouw die zo groot was dat de 4 jarige dochter van de eigenaar Willy Julia er rechtop door kon lopen. Rond het theehuis was er een groot terras waar soms wel meer dan honderd gasten gebruik van maakten. In maart 1927 is het theehuis aan de achterzijde uitgebreid met een wasruimte met toiletten. In het theehuis was maar één toilet en dat was natuurlijk lang niet genoeg voor al die gasten. In de beginjaren van het theehuis werd het gerund door de heer en mevrouw Huis in 't Veld. Mevrouw Huis in 't Veld kookte dan ook voor de gasten. Vanaf 1928 werd het theehuis verpacht aan de heer Immenga uit Hilversum. Halverwege de dertiger jaren ontstonden er financieel grote problemen. Zelfs zo erg dat een al geplande publieke veiling van het theehuis in 1936 nog maar net kon worden tegengehouden.

Het theehuis In de Dennen is afgebrand in de nacht van één op twee Januari 1938. De brand werd ontdekt door gasten van Groot Kievitsdal aan de overkant van de straatweg, zij zagen een licht schijnsel tussen de dennenbomen. Tegen de tijd dat de brandweer arriveerde was het vuur al hoog opgelaaid. Er is nog geprobeerd de brand te blussen, maar het bluswater moest van ver aangevoerd worden, daardoor was er al geen redden meer aan. Het theehuis dat in het winterseizoen gesloten was, was die dag ter gelegenheid van de Nieuwjaarsdag geopend. De kelner de heer Ter Laar uit Hilversum was die dag aanwezig en ook de pachter, de heer Immenga uit Hilversum kwam nog even kijken. De kelner bleef tot half vijf 's middags en sloot het theehuis toen af. De vuurhaard moet enkele uren gesmeuld hebben, want de brand werd pas omstreeks half elf ontdekt. Doordat kort voor de brand het verzekerde bedrag verlaagd was, was er niet genoeg geld om het theehuis weer op te bouwen. Jaren later was de verbrandde ruïne van Theehuis in de Dennen nog vanaf de straatweg te zien. Nu heeft het bos de plek weer in bezit genomen.

Omhoog.


Het Kievitsdel:

De naam van theehuis Groot en Klein Kievitsdal is afkomstig van een meertje dat ligt bij de oprijlaan van de Hilversumse golfclub. Dat meertje en ook een boerenhofstede dat er gestaan heeft heette het Kivits-dell. Het landgoed waar het meertje op ligt, en waar nu de Hilversumse Golfclub gevestigd is, word Kievitsdal genoemd.
Waarom het meertje en het landgoed Kievitsdel is genoemd is niet bekend. Op oude landkaarten uit de achttiende eeuw staat het meertje Kievits-dell al vermeld. Voor de middeleeuwen was het gebied zuid-oostelijk van Hilversum moerasachtig en voor een deel bestond het uit bossen, nou niet bepaald een gebied waar kieviten zich ophouden. In de middeleeuwen werd het gebied droger en werd er turf afgegraven. Daardoor zijn de diverse wasmeren in het gebied en ook het meertje Kivits-dell ontstaan. Ook werden de bossen gekapt voor bouwmateriaal en als brand materiaal om de huizen te verwarmen. Het afgegraven ontboste land werd heidegebied. Er werden boeren bedrijfjes gesticht en die zullen vast wel een stukje grasland gehad hebben voor hun koeien, maar veel zal dat niet voorgesteld hebben en het lijkt niet erg waarschijnlijk dat er veel kieviten gezeten hebben. Dus Kivits-dell of Kievitsdel het ontstaan van de naam blijft vooralsnog een vraagteken.

De boerenhofstede Kievitsdel komt voor in het boekje "Hilversumse oudheden" van L.J.F. Janssen, daardoor weten we dat het gebouwd is voor 1853. Het landgoed Kievitsdal wordt met de boerderij die er op stond in 1856 bij een publieke veiling gekocht door Herman Albrecht Insinger die ook het landgoed Pijnenburg in zijn bezit had. De boerderij bestaat niet meer, in 1895 wordt er op Kievitsdel een partij afbraakresten bestaande uit palen, balken, slieten en schotten, en ook een hooiberg ten overstaan van de notaris K.J. Perk per opbod verkocht. Alleen het woonhuis bleef staan en na deze veiling wordt er niet langer gesproken over de boerenhofstede Kievitsdal maar over het huis op Kievitsdal. In dit huis zou later het Theehuis Klein Kievitsdal gevestigd worden.

Van het meertje Kivits-dell was lang alleen nog maar een modderpoel over. Maar een paar jaar geleden is het meertje met financiële steun van de provincie opgeknapt. Het is weer een echt bos vennetje. Er is zelfs een bordje bij gezet "Kivits dell". Een mooi soort eerbetoon aan de streek waar nu al meer dan honderdvijftig jaar zoveel mensen wonen werken en recreëren, "Het Kievitsdal".

Omhoog.